Nằm ở vị trí trung tâm, Bà Rịa lưu dấu nhiều sự kiện quan trọng trong tiến trình xây dựng-phát triển của cả vùng đất BR-VT. Thời Pháp thuộc cho đến khi chiến tranh xâm lược nổ ra, cả Pháp rồi Mỹ đều coi Bà Rịa là vùng yết hầu, nên tập trung nhiều lực lượng, xây dựng nhiều pháo đài, đồn, bốt, căn cứ quân sự, nhà tù. Ngay trong lòng địch, Bà Rịa cũng hình thành nhiều cứ địa cách mạng, làm bàn đạp giáng trả, tấn công địch. Trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử xuân 1975, quân và dân Bà Rịa đã phối hợp với bộ đội chủ lực giải phóng quê hương vào chiều ngày 27/4/1975.
Sau giải phóng, Đảng bộ,Chính quyền và Nhân dân Bà Rịa tranh thủ sự quan tâm, đầu tư của tỉnh, đồng thời phát huy tinh thần tự lực, tự cường, để từ một thị tứ nhỏ vươn mình trở thành đô thị Trung tâm Hành chính-Chính trị của tỉnh BR-VT.